Liberales Boek van het Jaar 2022: "De wereld red je niet met minder, minder, minder"

Voorzitter denktank Liberales Lawrence Vanhove: "Het is enigszins atypisch dat we eigen kernleden belonen met deze prijs. De keuze werd toch gemaakt in hun voordeel gezien het universele verhaal van de auteurs dermate relevant is voor onze ideologie. De mens is de motor van vooruitgang, en het ecomodernisme moet door liberalen anno 2023 omarmd worden omdat het een oplossing biedt dat strookt met het liberale vooruitgangsdenken. Het ecomodernisme ligt dicht bij ideeën zoals die van liberale denker Johan Norberg of de cognitieve wetenschapper Steven Pinker, en een vertaling ervan naar de praktijkpolitiek moet ook zijn ingang kunnen vinden bij de liberale partij. Het klassiek-groene denken was een stroming eigen aan de groene partij, terwijl ecomodernisme een belangrijke universele aanvulling vormt. Ecomodernisme biedt hier voor liberalen een fantastische opportuniteit."

Afscheid van de handkus – Benno Bernard

Ik denk wel dat je de geschiedenis, de cultuur, de taal van Barnard moet kennen en begrijpen om van zijn proza te kunnen genieten. Een jonger publiek zal hij, vrees ik, niet aantrekken. Dat zij dan maar zo, hoewel … Kortom, ook van deze Barnard heb ik weer ruimhartig genoten, heerlijk om dit alles te lezen. Als toegift krijgt u nog een novelle, door de schrijver roman genoemd, die de titel van het boek draagt: Afscheid van de handkus. – Recensie door Enno Nuy.

Papyrus - Irene Vallejo

Irene Vallejo schreef een erudiet maar vooral schitterend boek! Het schrijfplezier spat van iedere pagina af, geen wonder dat ik hier zo waanzinnig veel leesplezier aan ondervond! Ik ben een verwoed en altoos enthousiast lezer maar ik heb in geen tijden zo’n prachtig boek gelezen. Een echte klassieker, een liefdevolle ode aan de klassieken. – Recensie door Enno Nuy.

Mijn antwoord op Mark Elchardus – Lawrence Vanhove

Tijd om kleur te bekennen: kiezen sociaaldemocraten en zogenaamde inclusieve nationalisten voor een volksgemeenschap, met als logische consequentie raciaal gebaseerde coherentie; of ziet men in dat de liberale democratie, ondanks alle inherente moeilijkheden, nog steeds moreel superieur is. In elk geval, als liberalen moeten we volop strijden tegen de ideeën van Elchardus, zij aan zij met progressieven en gedegen conservatieven. – Lawrence Vanhove.

Populisme ondermijnt de democratie – Floris van den Berg

In populistische partijen is geen ruimte voor pluralisme, aldus Müller, de leider bepaalt de koers en de inhoud. Er is ook geen (echte) democratie in populistische partijen omdat de leider een centrale rol speelt. Intern heerst er een autoritaire bestuursstijl. Dissidenten worden kalltgestelt. Populisme is niet onschuldig. Populisten zoeken niet naar constructieve oplossingen om in een pluralistische samenleving er samen het beste van te maken. Integendeel, populisten willen conflicten en tegenstellingen op de spits drijven. – Floris van den Berg

Rechten voor bomen – Floris van den Berg

Als bomen een vorm van bewustzijn hebben en ze dus op de een of andere manier kunnen lijden, dan vallen ze binnen het criterium van het sentiëntisme (Can they suffer?). Dat heeft dat verstrekkende gevolgen voor onze omgang met bomen en planten. De morele noodzaak is dan niet langer veganisme waarbij er ook schade en leed aan planten wordt gedaan, maar fruitarianisme. Bij fruitarianisme kunnen vruchten of delen van de plant of boom worden genuttigd, zolang de plant als geheel maar intact blijft. – Floris van den Berg

Pleidooi voor de legalisering van drugs – Jef Druyts

Een wettelijk kader creëren voor de productie, verkoop en consumptie van drugs is vooralsnog niet genoeg om de maatschappelijke problemen op te lossen. Legalisering is dus niet dé oplossing. Het is een onderdeel van een bredere visie op een modern drugsbeleid. Bij legalisering dient ingezet te worden op sensibilisering en preventie. Laat nu net dat zijn waar momenteel geen aandacht voor is. Een derde van het budget in het kader van drugsbeleid gaat naar repressie, terwijl de rest gaat naar hulpverlening. - Jef Druyts

Het liberalisme is geen intervidualisme - Victor Schollaert

Het liberalisme maakt intervidualisme mogelijk, maar het is zelf geen intervidualisme. De overheid moet het mogelijk maken dat mensen steun zoeken bij elkaar, maar het mag dat zelf niet afdwingen. Als het liberalisme de premisse aanneemt dat individuen de kracht van de gemeenschap nodig hebben, doet het afbreuk aan de eigenheid van elke mens. Niet iedereen put evenveel kracht uit gemeenschapsvorming. Niet iedereen laat zijn keuzes graag leiden door de belangen van anderen.

Dit is waarom ik altijd geweigerd heb een Vlaams Blokker live te interviewen – Walter Zinzen

“Hou niet op te herhalen dat je niets te maken wil hebben met een partij die echte of vermeende ‘linkse’ leerkrachten de ‘rekening zal presenteren’ als ze eenmaal aan de macht is. Die wel een ‘Marokkanenprobleem’ ziet bij voetbal- en oudejaarsrellen, maar brandstichting in een asielzoekerscentrum niet veroordeelt. Met een partij die media met de naziterm ‘leugenpers’ beschrijft en de bevolking schrik aanjaagt met de naziterm ‘omvolking’. Met een partij die platte broodjes bakt met massamoordenaar Assad en met spijt haar bewondering voor Poetin onderdrukt.”

Ja, wij zijn allemaal interviduen

De dualiteit van vrij te zijn en toch verbonden met anderen is eigen aan mensen. Je kan het ene niet los zien van het andere. We moeten solidair zijn om individuen te kunnen blijven. Met elkaar samenwerken om onze vrijheid te kunnen houden. Een individu alleen is alleen niet opgewassen tegen de bedreigingen van vandaag. Als we elkaar vinden, ons met elkaar verbinden om de individuele vrijheid te beschermen, lukt het wel. Individuen die intermenselijk handelen, of omgekeerd mensen die samenwerken om individuele vrijheid te garanderen: dat is de kern van wat ik intervidualisme noem.

Persoonlijkheid en macht – Ian Kershaw

Kershaw laat zien waarom hij niet geïnteresseerd is in wat men ‘een groots leider’ noemt. Er ontbreekt simpelweg een bruikbare definitie van een groot(s) mens. Wel is hij geïnteresseerd in welke mate de persoonlijkheid van een leider een stempel drukt op zijn of haar handelen. Het zijn immers niet alleen de omstandigheden of de geschiedenis die een mens tot handelen aanzet. De richting die men meent te moeten uitstippelen wordt in belangrijke mate ingegeven door het karakter, de persoonlijkheid van een politicus. Recensie door Enno Nuy.

“Jezus-maria-jozef! Wat voor onmensen denken die neotjeven wel dat wij zijn?” - Vincent Stuer

“Els van Doesburg, aanstormend talent bij N-VA, heeft er nog ‘ergens’ bewondering voor, ongelovigen zoals wij die ‘de nihilistische kilte omarmen’ en ‘het ‘ik’ als maat van alles nemen’ (De Morgen, 23/12). Mensen zoals u en ik, die nooit enige vorm van twijfel binnenlaten, want dat is ‘een typisch christelijke eigenschap’. Wij die enkel met een ‘giftige minachting’ kunnen reageren op al wat de gortdroge ratio overstijgt. Herkent u zichzelf?” – Vincent Stuer

Extreemrechts is vandaag even gevaarlijk als het was in de jaren dertig – Walter Zinzen

“Niets is allemaal hetzelfde. De tegenstanders van de reductio ad Hitlerum beweren dat de situatie van 1933 niet te vergelijken is met die van nu. Veel is inderdaad anders. Maar Dirk Verhofstadt heeft zoveel huiveringwekkende paralellen ontdekt in al hun wreedheid en onmenselijkheid dat niet getwijfeld kan worden: extreemrechts is vandaag de dag even gevaarlijk als het was in de jaren dertig.” – Inleiding van Walter Zinzen bij de boekvoorstelling van Dagboek 1933 op 20 december 2022. 

Dagboek 1933. Het gevaar van extreemrechts – Dirk Verhofstadt

Wat Verhofstadt doet, is gelijkenissen optekenen tussen de doelstellingen van de nazi’s in het Duitsland van 1933 en hedendaagse antidemocratische en rechtsextremistische politieke partijen. In België gaat het om het Vlaams Blok, in Nederland met name om Forum voor Democratie. ‘Extreemrechts wil de natiestaat omvormen tot een identitaire “nationale volksgemeenschap” waarbij het verleden vaak mythische proporties krijgt en men gelooft in een wedergeboorte of renaissance ervan.’ Recensie door Floris van den Berg.

Achille – Luckas Vander Taelen

‘Dat ik besta, heb ik aan de Eerste Wereldoorlog te danken. Vijftien miljoen soldaten en burgers verloren er hun leven, maar ik kreeg het mijne cadeau,’ schrijft Vander Taelen. Tijdens de oorlogsjaren schreef zijn grootvader Achille een hele reeks brieven aan zijn oudere broer Hector die Vander Taelen gebruikte om een indringend beeld te schetsen van de Grote Oorlog. Het  is tegelijk een prachtige hommage aan zijn moedige en vrijheidslievende pépé die niemand onberoerd zal laten. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Johan Braeckman atheïst van het jaar 2022

Johan Braeckman heeft al veel prijzen en erkenningen op zijn palmares, waaronder de Belgische Prijs Vrijzinnig Humanisme 2019. De atheïstisch-humanistische vrijdenkersvereniging De Vrije Gedachte, opgericht in 1856, is van mening dat de prijs voor Atheïst van het Jaar niet mag ontbreken. De Vrije Gedachte is vol bewondering voor zowel de scherpzinnigheid van zijn atheïsme als zijn tomeloze enthousiasme om atheïsme, humanisme en kritisch denken voor een breed publiek uit te dragen.

Dagboek 1933. Het gevaar van extreemrechts - Dirk Verhofstadt

Verhofstadt schetst met zijn boek Dagboek 1933: het gevaar van extreemrechts een donker maar scherp beeld van verwarrende tijden. Het boek vergelijkt 1933 met 2022 op 34 verschillende vlakken en vindt verrassend veel parallellen. Een actueel boek, niet alleen in het licht van het neonazinetwerk dat deze week in Duitsland werd opgerold, maar ook met het oog op de Belgische verkiezingen van 2024 .

Februari 1933 – Uwe Wittstock

Dit boek van Uwe Wittstock doet sterk denken aan het werk van Florian Illies die min of meer dezelfde aanpak hanteert. Wittstock zoomt nadrukkelijk in op de maand februari 1933, een cruciale maand voor cultureel Duitsland. Hitler wordt rijkskanselier en grijpt de macht. Vrijwel onmiddellijk beginnen de nazi’s met het ontmantelen van de parlementaire democratie en het opjagen van communisten en joden. En kunstenaars. Recensie door Enno Nuy.