Het verraad aan de verlichting - Maarten Boudry

Als progressieven het probleem vormen, kunnen conservatieven dan zorgen voor een nieuw vooruitgangsdenken? Niet echt, denkt Boudry. Conservatieven blijven toch altijd wat op de rem staan. Kweekvlees, ruimtereizen, geslachtsoperaties … Het zijn nieuwigheden die voor hen vaak een brug te ver zijn. Daarom pleit Boudry voor een nieuwe progressieve beweging die gelooft in groei, overvloed, wetenschap en experimenten. Verslag van Astrid Elbers.

Protesteren voor beginners – Lodewijk van Oord

Van Oord bepleit het recht op rebellie te herwaarderen en legt daarbij de nadruk op geweldloos verzet. Wie is het niet met hem eens? Maar wij leven in een compleet andere wereld dan enkele decennia geleden. De Nederlandse regering zou niets liever doen dan het demonstratierecht fors inperken. Dit boekje zou verplichte kost moeten zijn voor alle Nederlandse parlementariërs. Maar het zal niet veel vruchtbare aarde meer aantreffen. Recensie door Enno Nuy.

Nuance is geen deugd meer, maar een judaskus - Pauline Gils

De echte dreiging komt van conservatisme dat onze samenleving versplintert door sommige identiteiten uit te vergroten en andere genadeloos af te wijzen. Maar ook aan progressieve zijde is er werk aan de winkel. Binnen het ‘woke-verzet’ zie je een groeiende neiging om te vervallen in absolute waarheden. Wat we zien, is dat morele overtuiging het debat dichtknijpt. De ooit zo geliefde, verademende nuance wordt nu ingeruild voor morele verontwaardiging.

Paus Franciscus was geen heilige – Ivan Vandermeersch

Paus Franciscus is gestorven. Moge hij in vrede rusten. Maar respect voor een overledene mag nooit betekenen dat we ons kritisch bewustzijn opbergen. Zeker niet nu het conclaaf binnenkort een nieuwe paus moet kiezen. Geschiedenis wordt niet alleen met gebeden geschreven. Ze wordt geschreven met morele keuzes. Met engagementen. En met herinneringen die we weigeren te vergeten en te wissen.

Het Gilgamesh-epos - Gilgamesh

Het Gilgamesh epos is een opmerkelijk verhaal, eerst en vooral vanwege de ouderdom. Het is het oudste overgeleverde verhaal dat we kennen. Een verhaal dat past in een lange traditie van de Odyssee, de Ilias, de bijbel, en het verhaal dat als eerste aan al die andere wonderlijke geschiedenissen voorafging. Het Gilgamesh epos is als het ware de oertekst van de menselijke soort. Recensie door Enno Nuy.

Het gevaar van het utopisme – Dirk Verhofstadt

“Het lijkt wel of historicistische denkbeelden gemakkelijk veld winnen in tijden van grote sociale veranderingen,” schreef Karl Popper. Dat is één van de grote waarheden. Mensen die geconfronteerd worden met onrust en onzekerheid zijn bereid om zich over te geven aan profeten die simplistische voorstellen hebben en die zich keren tegen eenvoudig te onderscheiden vijanden.

Gemiste kansen bij de beperking van de werkloosheid in de tijd – Roland Dauwe

De beperking van de werkloosheid in de tijd is een goede zaak. Jammer echter van de vele gemiste kansen om van de werkloosheid een instrument te maken om werklozen naar werk te leiden. De beperking tot twee jaar lijkt ons ook nogal bot voor mensen die vijfentwintig, dertig jaar of langer gewerkt hebben. Terwijl de twee jaar bijzonder royaal lijken voor wie drie maand gewerkt heeft. Wij verkiezen een meritocratisch model.

De prijs van vrijheid – Keyvan Shahbazi

‘Onder de juiste omstandigheden ontpopt de onschuldig voorkomende islam zich in een gedaanteverwisseling tot het gewelddadige islamisme.’ En het zijn de linkse fellow travellers die daaraan meewerken. Een raadsel is hoe het kan dat linkse intellectuelen die zeggen op te komen voor de vrijheid van het individu en die de kant van onderdrukten kiezen, desalniettemin nuttige idioten van de islam worden. Recensie door Floris van den Berg.

De constitutionele crisis is reëel - Erwin Chemerinsky

Van alle illegale presidentiële decreten en andere acties van president Trump is er geen schadelijker voor onze Grondwet en de republiek dan zijn bewering dat hij de macht heeft om mensen in een zwaarbewaakte gevangenis in El Salvador op te sluiten zonder dat een rechtbank in de Verenigde Staten bevoegd is om verhaal te halen. Zijn er voldoende vangrails om ons te beschermen wanneer een regering zich niet aan de wet houdt?

Vrijheid om de wereld te veranderen – Lyndsey Stonebridge

Lindsey Stonebridge beschrijft hoe Hannah Arendt zich na haar vlucht uit de klauwen van de nazi’s vestigde in New York om er na te denken over migratie, stateloosheid en racisme in donkere tijden en wat we daar als menselijke wezens kunnen en moeten tegen doen. Aan de hand van vele voorbeelden van autocratisch beleid, toont ze aan dat de filosofische denkbeelden van Hannah Arendt vandaag nog bijzonder actueel zijn. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Kinderen zijn geen pionnen – Ivan Vandermeersch

Wat hier aan de orde is, voldoet aan de definities van de “gedwongen overbrenging van kinderen in oorlogstijd”, zoals beschreven in het Statuut van Rome van het Internationaal Strafhof en in de Vierde Conventie van Genève. Sinds 2015 zijn duizenden Oekraïense kinderen uit de bezette gebieden overgebracht naar Rusland, onderworpen aan 'heropvoeding', geadopteerd in Russische gezinnen, losgesneden van hun taal, cultuur en afkomst.

Killing Fields 50 jaar

Vijftig jaar geleden, op 17 april 1975, greep de radicale communist Pol Pot met zijn Rode Khmer de macht in Cambodja en begon een van de meest gewelddadige regimes van de 20ste eeuw. Hij streefde naar een volledig agrarische communistische samenleving die uitliep op een nachtmerrie waarbij 1,5 tot 2 miljoen mensen om het leven kwamen. Tekst van Dirk Verhofstadt.

Wat Hannah Arendt in Hitlers Duitsland zag, zien we ook in Trumps Amerika – Jackie Calmes

Federale rechters bieden enige tegenstand, maar worden aangevallen door Trump en gehoorzame partijleiders. "We kunnen een hele districtsrechtbank opheffen", vertelde voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Mike Johnson vorige maand aan verslaggevers. Ondertussen heeft de regering enkele gerechtelijke bevelen genegeerd en is het conservatieve Hooggerechtshof tot nu toe grotendeels een confrontatie uit de weg gegaan.

Trump laat zien waarom dictaturen falen – Anne Applebaum

In de afgelopen dagen heeft Donald Trump ons een perfect voorbeeld gegeven van waarom wetgevende macht noodzakelijk is, waarom checks and balances nuttig zijn, en waarom de meeste eenmansdictaturen arm en corrupt worden. Als de Republikeinse Partij het Congres niet terugbrengt naar de rol die het hoort te spelen en de rechtbanken de president niet aan banden leggen, zal deze cyclus van vernietiging zich voortzetten en zal iedereen op aarde de prijs betalen.

Het dierenrijk komt uit de kast – Josh L. Davis

De wetenschap ging er lang van uit dat dieren seks alleen gebruikten voor de voortplanting. Zichtbaar homoseksueel gedrag werd door wetenschappers veelal verdoezeld en genegeerd. Maar seks is complex gedrag. Het wordt aangewend voor stressregulatie, het verstevigen van sociale banden, de voortplanting of gewoon plezier. Mensen die iets tegen de lhbtq+ gemeenschap hebben, moeten dit absoluut lezen. Recensie door Enno Nuy.

In memoriam Mario Vargas Llosa (1936-2025)

Vargas Llosa verzette zich tegen nationalisme en religieus fanatisme, en heeft ons doen beseffen dat vrijheid een kostbaar goed is en dat we er zonder ophouden moeten voor ijveren, want “wie niet bereid is voor de vrijheid te vechten, wie niet bereid is om voor haar in de bres te springen, loopt het risico haar definitief te verliezen.” – In memoriam Mario Vargas Llosa (1936-2025)

Erasing History – Jason Stanley

Hannah Arendt waarschuwde er in een toespraak in 1975 nog voor dat totalitaire regeringen naar hun eigen goeddunken proberen om de geschiedenis te herschrijven of te begraven. Dat is ook de mening van Jason Stanley, een professor filosofie aan de universiteit van Yale, die in zijn nieuw boek Erasing History aantoont hoe extreemrechts wereldwijd bezig is het verleden aan te passen aan haar ideologische opvattingen. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Universiteiten in nazi-Duitsland en de Sovjet-Unie dachten dat toegeven aan de overheid hun onafhankelijkheid zou redden - Iveta Silova

Veel Amerikaanse universiteiten, wereldwijd gezien als bakens van academische integriteit en vrijheid van meningsuiting, geven toe aan de eisen van de regering-Trump, die de academische wereld al sinds haar aantreden op de korrel neemt. Universiteiten in nazi-Duitsland en de Sovjet-Unie dachten ook dat toegeven aan de eisen van de overheid hun onafhankelijkheid zou redden.

Denken als een berg – Aldo Leopold

Leopold is een gids voor een fundamenteel andere manier van omgang met de natuur, een fundamenteel andere manier van leven. Hij was een pionier op het gebied van natuurbeheer en -management. Hij meende dat een andere meer duurzame omgang met de natuur mogelijk was. ‘Op dit moment lijkt niets heilzamer dan een gezonde dosis minachting voor een overvloed van materiële zegeningen,’ aldus Leopold. Recensie door Floris van den Berg.

België heeft een keuze: vrijheid of verval – Lennert Hansen

In plaats van vrijheid bracht Trump een economische oorlog. Met nieuwe invoertarieven en een tsunami aan protectionistische maatregelen zet hij niet alleen de Amerikaanse economie onder druk, maar bedreigt hij ook de fundamenten van de wereldeconomie. Wie denkt dat België buiten schot blijft, vergist zich. Onze bedrijven, onze jobs en onze welvaart staan op het spel. We hebben nood aan meer vrijhandel.