Morele moed is cruciaal voor vrijheid – Ivan Vandermeersch

Wanneer kleine organisaties het opnemen tegen machtige staten, en gelijk krijgen van het hoogste Europese gerechtshof, herinnert dat ons aan de essentie van het liberalisme: zelfbeschikking, rechtvaardigheid en de plicht om op te komen voor wie onderdrukt wordt. Het recente succes van Forbidden Colours, een kleinschalige NGO die erin slaagde zestien EU-lidstaten te mobiliseren tegen de Hongaarse anti-LGBTIQ+ wetgeving, is daar een treffend voorbeeld van.

Leven op een vulkaan – Ulbe Bosma

Ten onrechte meende Junghuhn dat alle ziekten die de mens in de tropen bedreigden een gevolg waren van de grote hitte. Maar dat kwam toch vooral doordat me in zijn tijd de malariaparasiet, de virussen en bacteriën nog niet als ziekmakers kende. De biograaf meent dat het misverstand dat de Javaan zelf hier niet onder leed, een wel degelijk racistisch standpunt was maar dat lijkt mij wel erg kort door de bocht. Recensie door Enno Nuy.

De negentien treinen naar Sobibor - Cohen, Dr E.A.

Eigenlijk zit er totaal geen lijn in dit boek en desondanks kun je niet stoppen met lezen omdat wat je leest nauwelijks te bevatten is. De hel van Dante was niets vergeleken bij het inferno dat de nazi’s voor de joden bedachten en zij voerden hun perversie tot in het extreme door: zij lieten de joden het vuile werk opknappen. En dat heeft Cohen met precisie en nauwkeurigheid geboekstaafd. Recensie door Enno Nuy.

De nacht der Girondijnen – Jacques Presser

De nazi’s pasten deze tactiek toe in alle concentratie- en vernietigingskampen, wetende dat er altijd mensen te vinden zouden zijn die bereid waren met de vijand te heulen in de hoop al doende het eigen vege lijf te kunnen redden. Dat ze daartoe een geestelijke salto mortale moesten maken weerhield hen niet van hun amorele gedrag. Wij weten niet hoe wij zelf in zulke omstandigheden zouden reageren. We kunnen alleen maar hopen dat we voldoende morele moed bezitten. Recensie door Enno Nuy.

De meerwaardebelasting is niet bedoeld voor de sterkste schouders - Paul De Grauwe

De partij die rechtvaardigheid en fairness hoog in het vaandel draagt, ziet helemaal geen probleem in wat waarschijnlijk een wereldrecord is van regressieve belastingheffing. De partij heeft wel wat last met een aantal bijkomstigheden in de voorgestelde meerwaardebelasting, maar niet met het meest opvallende, namelijk dat die belasting de sterkste schouders op een ongelofelijke manier ontlast. De partij blijft in de regering.

De heuvel - Rob van der Linden

Rob van der Linden schreef een prachtige geschiedenis waarin hij gebeurtenissen en voorvallen, namen en personages op een knappe wijze aan elkaar knoopt. Uiteindelijk heeft hij mij overtuigd ook al zie ik wel enkele tekortkomingen en word je op een gegeven moment duizelig van al die verhalen, dreigt de overdaad te gaan storen. Recensie door Enno Nuy.

De slipperige sluier van conformisme – Ivan Vandermeersch

De echte liberale strijd is niet enkel politiek of economisch. Ze is ook cultureel, ethisch en esthetisch. Het gaat over het recht om jezelf te zijn, niet alleen achter de voordeur, maar ook op straat, op het scherm, en op het podium van de samenleving. Wie vandaag knikt bij het verbod op transparante stoffen, knikt morgen misschien bij het verbod op vrije meningsuiting, omdat die “ongepast” zou zijn.

In Memoriam - Jan Terlouw

‘Ik hoor nog wel eens om me heen: wat ben je links geworden. Dat is een verkeerde aanname. Ik zei dit soort dingen al in de jaren zeventig. Toen was daar niets radicaal aan. Het is de samenleving die zo rechts is geworden, zo verschrikkelijk rechts,’ zo sprak zei Jan Terlouw. Hij overleed op 16 mei 2025 op 93-jarige leeftijd. Hiermee verdween een bijzonder aimabele, bescheiden en intelligente persoonlijkheid die zich bekommerde om zijn medemensen en de natuur. Tekst van Dirk Verhofstadt.

Pleidooi voor echte herbronning, geen façadepolitiek – Ivan Vandermeersch

Wij hebben geen behoefte aan een karikatuur van liberalisme die zich vermomt als daadkracht, maar in werkelijkheid morele helderheid verruilt voor effectbejag. Geen behoefte ook aan een stijl die polarisatie verkiest boven argumentatie, en controverse boven verantwoordelijkheid. Wat zich vandaag als hard liberalisme voordoet, is in wezen een uitholling ervan: luid, snel, oppervlakkig, maar zonder hart, zonder anker, zonder richting.

Het Vlaamse liberalisme is niet dood. Het is zoekende - Lawrence Vanhove

Het liberale verhaal is niet dood. Het is zoekende. En dat is een kans. Een kans om te stoppen met communicatiestijl nummer zoveel, maar te starten met een inhoudelijk project geworteld in overtuiging, niet in de drang om te besturen. Het liberalisme moet opnieuw durven consequent te zijn. Geen dogma’s, maar als kader. Niet als lifestyle, maar als visie. Geen middenweg om het zichzelf gemakkelijk te maken, maar consequent met ruggengraat.

Hoe je Trump in het zand kunt doen bijten – Paul De Grauwe

Het standaardargument van de adepten van vrijhandel is dat importtarieven het land schaden dat ze toepast. Er is geen reden waarom andere landen hun importtarieven als vergelding zouden moeten verhogen, want het enige wat hiermee wordt bereikt, is dat deze landen zichzelf schade berokkenen. Laat de VS zichzelf beschadigen. Andere landen hoeven die dwaasheid niet te kopiëren.

Trump wil de laatste verdedigingslinie van de republiek omverwerpen – Erwin Chemerinsky

Trump overschrijdt de grenzen van de uitvoerende macht om de enige bescherming tegen zijn autoritarisme – advocaten, rechters en rechtbanken – te verzwakken en in diskrediet te brengen. Alle politieke partijen moeten zich luid en duidelijk uitspreken: deze aanvallen zijn fout en moeten stoppen. Onze constitutionele democratie is afhankelijk van een onafhankelijke rechterlijke macht die de wet handhaaft tegen iedereen die deze overtreedt.

Het verraad aan de verlichting - Maarten Boudry

Als progressieven het probleem vormen, kunnen conservatieven dan zorgen voor een nieuw vooruitgangsdenken? Niet echt, denkt Boudry. Conservatieven blijven toch altijd wat op de rem staan. Kweekvlees, ruimtereizen, geslachtsoperaties … Het zijn nieuwigheden die voor hen vaak een brug te ver zijn. Daarom pleit Boudry voor een nieuwe progressieve beweging die gelooft in groei, overvloed, wetenschap en experimenten. Verslag van Astrid Elbers.

Protesteren voor beginners – Lodewijk van Oord

Van Oord bepleit het recht op rebellie te herwaarderen en legt daarbij de nadruk op geweldloos verzet. Wie is het niet met hem eens? Maar wij leven in een compleet andere wereld dan enkele decennia geleden. De Nederlandse regering zou niets liever doen dan het demonstratierecht fors inperken. Dit boekje zou verplichte kost moeten zijn voor alle Nederlandse parlementariërs. Maar het zal niet veel vruchtbare aarde meer aantreffen. Recensie door Enno Nuy.

Nuance is geen deugd meer, maar een judaskus - Pauline Gils

De echte dreiging komt van conservatisme dat onze samenleving versplintert door sommige identiteiten uit te vergroten en andere genadeloos af te wijzen. Maar ook aan progressieve zijde is er werk aan de winkel. Binnen het ‘woke-verzet’ zie je een groeiende neiging om te vervallen in absolute waarheden. Wat we zien, is dat morele overtuiging het debat dichtknijpt. De ooit zo geliefde, verademende nuance wordt nu ingeruild voor morele verontwaardiging.

Paus Franciscus was geen heilige – Ivan Vandermeersch

Paus Franciscus is gestorven. Moge hij in vrede rusten. Maar respect voor een overledene mag nooit betekenen dat we ons kritisch bewustzijn opbergen. Zeker niet nu het conclaaf binnenkort een nieuwe paus moet kiezen. Geschiedenis wordt niet alleen met gebeden geschreven. Ze wordt geschreven met morele keuzes. Met engagementen. En met herinneringen die we weigeren te vergeten en te wissen.

Het Gilgamesh-epos - Gilgamesh

Het Gilgamesh epos is een opmerkelijk verhaal, eerst en vooral vanwege de ouderdom. Het is het oudste overgeleverde verhaal dat we kennen. Een verhaal dat past in een lange traditie van de Odyssee, de Ilias, de bijbel, en het verhaal dat als eerste aan al die andere wonderlijke geschiedenissen voorafging. Het Gilgamesh epos is als het ware de oertekst van de menselijke soort. Recensie door Enno Nuy.

Het gevaar van het utopisme – Dirk Verhofstadt

“Het lijkt wel of historicistische denkbeelden gemakkelijk veld winnen in tijden van grote sociale veranderingen,” schreef Karl Popper. Dat is één van de grote waarheden. Mensen die geconfronteerd worden met onrust en onzekerheid zijn bereid om zich over te geven aan profeten die simplistische voorstellen hebben en die zich keren tegen eenvoudig te onderscheiden vijanden.

Gemiste kansen bij de beperking van de werkloosheid in de tijd – Roland Dauwe

De beperking van de werkloosheid in de tijd is een goede zaak. Jammer echter van de vele gemiste kansen om van de werkloosheid een instrument te maken om werklozen naar werk te leiden. De beperking tot twee jaar lijkt ons ook nogal bot voor mensen die vijfentwintig, dertig jaar of langer gewerkt hebben. Terwijl de twee jaar bijzonder royaal lijken voor wie drie maand gewerkt heeft. Wij verkiezen een meritocratisch model.

De prijs van vrijheid – Keyvan Shahbazi

‘Onder de juiste omstandigheden ontpopt de onschuldig voorkomende islam zich in een gedaanteverwisseling tot het gewelddadige islamisme.’ En het zijn de linkse fellow travellers die daaraan meewerken. Een raadsel is hoe het kan dat linkse intellectuelen die zeggen op te komen voor de vrijheid van het individu en die de kant van onderdrukten kiezen, desalniettemin nuttige idioten van de islam worden. Recensie door Floris van den Berg.