In zijn autobiografie keert Appelfeld naar zijn kindertijd in een klein dorpje in Oekraïne waar hij beschermd opgroeide in een kleine gemeenschap, als kind van verlichte, geassimileerde Joden. Op zevenjarige leeftijd eindigt zijn jeugd als zijn moeder wordt vermoord door de nazi’s en hij samen met zijn vader wordt gedeporteerd naar een concentratiekamp. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Als er één reden is om het aandeel van Netflix te zien kelderen dan is het niet de hallucinante stijging van hun aantal abonnees maar hopelijk voor één keer een legitieme reden namelijk een hallucinant aantal klanten dat hun abonnement opzegt omdat wat Netflix doet met uw bankrekening, even onbetrouwbaar is als de malafide hoofdpersonages in de series die ze aanbieden.
Ik kan na het zorgvuldig bestuderen van alle overwegingen die Rozemond in dit boek aandraagt niet uit de voeten met het oordeel van Hannah Arendt over Adolf Eichmann. Zij had op zijn minst de kanttekening kunnen plaatsen dat ze haar oordeel wellicht zou moeten heroverwegen wanneer zou blijken dat de transcripties van de Sassen-interviews volledig overeenkwamen met de authentieke bandopnames. Recensie door Enno Nuy
Wij stellen ons veel te inschikkelijk op tegenover die mensen die uit gebrek aan beschaving de natuur vernietigen. Maar schrijvers kunnen schrijven wat ze willen […], maar als er niets aan natuurbehoud wordt gedaan, dan hebben al die schrijfsels geen enkele zin. Konstantin Paustovski, ‘De oude boswachter heeft gelijk’ (1959) Recensie door Floris Van Den Berg
De wet van 1969, over het vastleggen van de loonnorm in ons land, is gebaseerd op een verouderde economische opvatting die het moet weten van kostendrukking. Die leidt tot een negatieve spiraal van lage lonen en onaantrekkelijke jobs. We kunnen ons beter bevrijden van dit ouderwetse economisch paradigma en de loonnorm in de prullenmand gooien.
Of ik wel ‘woke’ genoeg ben, vroeg ik mij ook af toen ik in de krant van 22 april 2021 las dat de American Humanist Association (AHA) Richard Dawkins zijn eretitel ‘Humanist van het Jaar 1996’ had ontnomen. Ik las dat Dawkins uitspraken zou hebben gedaan die gemarginaliseerde groepen vernederen. Als linkshumanist stuit het mij vanzelfsprekend tegen de borst als gemarginaliseerde groepen vernederd worden. Ik had dat niet achter Dawkins gezocht.
Niets dan lof voor dit prachtige boek. En ofschoon de tijd dat ik het Russisch beheerste ver achter me ligt, niets dan lof voor de vertaling van Wim Hartog. Je voelt dat hij als geen ander in staat is om dit schitterende werk in de geest van Paustovski om te zetten naar het Nederlands. Wat minder enthousiast ben ik over de bezorger Wim Hartog omdat je na al deze heerlijke literatuur vooral benieuwd bent naar de tekstfragmenten die niet tot deze selectie zijn doorgedrongen. Recensie door Enno Nuy.
Dit boek biedt een schitterend uitzicht op de Franse, zelfs Europese filosofie tijdens de voorbije eeuw. Daarin speelde Sartre onmiskenbaar een belangrijke rol. Maar gewild of ongewild herleidt Lévy de ‘belangrijkste Franse filosoof van de twintigste eeuw’ tot een voetnoot, een steentje in de schoen, of beter nog, een miezerige hobbel in de loop van de geschiedenis. De grote verdienste van Lévy is dat hij Sartre herleidt tot zijn essentie: een dove klokkenluider. Recensie door Dirk Verhofstadt.
De relatief jonge wetenschap van de suicidologie houdt zich dan ook vooral met zelfmoordpreventie bezig. Al dient er nog een hele weg afgelegd te worden in de humanisering van de psychiatrische hulpverlening, lijkt de vraag uit de titel van het boek ‘Van wie is je leven?’ in onze cultuur heel duidelijk beantwoord: van het individu. Met deze bedenking besluit Thomas Macho zijn verhaal over suïcide en hoe dat verhaal in de loop van de jaren is veranderd. Recensie door Jean-Pierre Vanhee.
Klassieke groene denkers zien ‘ontgroeien’ als remedie tegen de klimaatverandering. Volgens Thomas Rotthier kan moderne technologie onze ecologische voetafdruk veel sneller doen krimpen. Digitale technologie, microbiële landbouw en schone energie zullen onze voetafdruk op de aarde veel lichter maken. De verspreiding van die technologieën vormt de snelste weg naar een leefbare en welvarende planeet.
Joseph Roth had een grondige afkeer van het nationalisme dat Europa in zijn greep had en onderkende al vroeg de gevaren van het fascisme en van de opkomende nazi-beweging. In zijn boek Rebellie, beschrijft hij het lot van Andreas Pul die tijdens de Eerste Wereldoorlog een been kwijtraakte. Hij is trots op zijn regering tot hij bij een benaal voorval in de gevangenis belandt en hij de almacht van het rechtse machtssysteem ervaart. In 1933 ontvluchtte Joseph Roth nazi-Duitsland waar zijn boeken verboden werden. Recensie door Dirk Verhofstadt.
De roman vertelt het verhaal van de Volksduitser Duka of George Kempf uit Kroatië die als gedwongen vrijwilliger of dwangwillige door de SS wordt gerekruteerd en vervolgens in Polen gestationeerd wordt. Snajder schrijft onomwonden over het Poolse antisemitisme, iets waar de huidige machthebbers in Polen allergisch voor zijn, ze ontkennen dat het ooit bestaan zou hebben, wie heden ten dage over Poolse concentratiekampen spreekt wordt vastgezet en veroordeeld. - Recensie door Enno Nuy
Voor de wereldvrede is het essentieel dat ieders toegang tot informatie gevrijwaard blijft, dankzij een vrij en open internet overal ter wereld, zo leerde ons een donkere bladzijde uit de wereldgeschiedenis.. Anticiperen op internetmisbruik is niet langer aan de orde. De problemen tekenen zich namelijk nu al af: innovatie wordt belemmerd, volkeren raken verdeeld. Overal ter wereld moeten de alarmbellen afgaan. Want een wereldwijd probleem vraagt om een wereldwijde oplossing.
Het liberalisme kende in de voorbije eeuwen sterke tegenstanders waarbij het dreigde ten onder te gaan. Zoals in de negentiende eeuw onder invloed van het nationalisme en het romantisme. Zoals in de twintigste eeuw onder de almacht van het fascisme en het communisme. Zoals nu onder het gebeuk van de theocratie, het nationalisme, het populisme en het autoritarisme. Maar steeds opnieuw stond het liberalisme weer recht en kende het grote successen.
Hoewel kabinetten door bekwame mensen worden bevolkt, leven partijbelang en algemeen belang met elkaar op gespannen voet. Langetermijnvisie moet vaak de duimen leggen voor de waan van de dag. Peilingen en gebrul op sociale media duwen partijen in constante verkiezingsmodus. De ministeriële kabinetten zijn allerminst immuun voor de dictatuur van de korte termijn.
N-VA zit gewrongen. Ze mag dan al uit ongemak in een radicaal rechtse fractie terechtgekomen zijn. Nu dreigt ze bewust en ondubbelzinnig bij extreemrechts uit te komen. Een reactie heeft de partij bij mijn weten nog niet gegeven. Dit is nochtans een debat waard: de leidinggevende partij van Vlaanderen die de toenemende autocratie in Centraal- en Oost-Europa politieke dekking geeft, is een politiek feit van de eerste orde.
Er zijn vele oplossingen mogelijk voor de milieuproblemen van de landbouw. Die oplossingen schuilen niet in een terugkeer naar een geïdealiseerd verleden, maar wel in het gebruik van slimme landbouwtechnieken. Op die manier kunnen we een landbouw creëren die zowel milieuvriendelijk als hoogproductief is. Die hoge productiviteit moeten we koste wat kost behouden want anders zullen de supermarktrekken in de toekomst niet langer uitpuilen van het voedsel.
‘We must remind our politicians that their responsability does not end with their death or resignation,’ aldus Popper, waarmee hij aangaf dat we een morele plicht hebben tegenover onze nakomelingen. Hij deed die uitspraak met het oog op een mogelijk nucleair conflict, maar ook ecologisten zullen ze vandaag met instemming herhalen. Popper haatte waarheidclaims, voor hem bestonden er enkel hypothesen die men aan de grootst mogelijke kritiek moest onderwerpen. Dit inzicht staat haaks op elk totalitair denken. Recensie door Dirk Verhofstadt.
De laatste maanden neemt het aantal protesten en conflicten rond de coronaregels stevig toe. Vanuit de overheid vraagt men ons opnieuw dat wij ons gehoorzaam moeten gedragen en ons schikken naar de maatregelen. Ik zou er toch even op willen wijzen dat niet de ongehoorzaamheid het probleem is, maar nét die brave gehoorzaamheid die ons hier zo kenmerkt.
