Consistentie in redenering is een handelsmerk van Floris van den Berg, waar velen van ons nog iets van kunnen leren. Immers, als hij verkrachting niet kan noemen als voorbeeld, wat dan wel? Mag hij wel andere gevoelige onderwerpen opbrengen of ook liever niet? Deze lijn van denken kan, zoals gezegd, ongemakkelijk kunnen worden gevonden. Extreem zelfs. Radicaal. Onsympathiek. Maar ik kan hem door het gehele boek echter niet op een denkfout betrappen. Recensie door Sven Borghart.
Wat ik belangrijk vind is heel simpel: mijn gesprekken en omgang met mijn echtgenote, mijn kinderen en kleinkinderen, broers en zus, mijn groter familieverband, die enkele vriend en vriendin en voor de rest mijn mateloze belangstelling voor en nieuwsgierigheid naar het ontstaan en de toekomst van deze wereld en dit universum en een onstilbaar verlangen naar het ervaren van (de schoonheid van) de natuur en de zeggingskracht van kunstenaars..
‘Wij hebben Vandecasteele graag. Hij is een unieke stem in het Vlaamse romanlandschap, hij is onze William Gibson, onze Chuck Palahniuk, ja zelfs onze J. G. Ballard.’ Jan-Willem Geerinck las ‘Verlos ons van het kwaad’ van Joost Vandecasteele.
Van Bokkum toont ons hoe eilanden, bergen en rivieren grenzen bepaalden, hoe exclaves ontstonden, waar liniaalgrenzen werden getrokken, waar land werd gedeeld en hij wijdt ook een hoofdstuk aan de grensabnormaliteiten op Nederlandse bodem en in de overzeese gebiedsdelen. Grenzen bestaan omdat mensen de wereld hebben opgedeeld in natiestaten. Grenzen hebben dus alles van doen met politiek, nationalisme en volksidentiteiten en zijn soms aanleiding tot vijandigheden over en weer. Recensie door Enno Nuy.
Discussies over de vaccinatiepolitiek monden bijna steevast uit in een stroom aan morele veroordelingen. “Vaccinweigeraars zijn dom, egoïstisch en aanmatigend arrogant”, klinkt het dan. Maar is dat niet blind zijn voor de onderstroom die onder die discussies heen kolkt? Want dat is een onderstroom die een veel fundamentelere breuklijn raakt. En het is er één waar we niet blind voor kunnen blijven, nu die door de hele coronapandemie genadeloos wordt blootgelegd.
Er bestaan betere manieren om aan klimaatbeleid te doen. Het belasten van CO2-uitstoot is zo’n betere manier. We doen dit al in het kader van het EU-emissierecht. Dat is een systeem waarin industriële bedrijven een bepaalde hoeveelheid emissierechten ter beschikking krijgen. Willen ze meer uitstoten dan wat ze aan emissierechten hebben, dan moeten ze extra rechten kopen in de markt. De prijs per ton CO2-uitstoot fluctueert nu rond de 60 euro. Maar het systeem wordt slechts gebruikt in de zware industrie. Het wordt tijd dit te veralgemenen.
Dirk Verhofstadt in gesprek met Johan Braeckman is gekenmerkt door de verdieping in een bevattelijke dialoogvorm van pertinente onderwerpen, zoals de evolutietheorie, irrationaliteit, de plaats van religie, humanisme en atheïsme in de maatschappij. Hun kennis werkt verruimend zeker als de actoren van de dialoog de knepen van het vak onder de knie hebben om een glashelder vertoog in een alledaagse taal op te bouwen. Recensie door Hendrik Vanmassenhove.
Het centrale thema in het werk van Mysliwski is juist dat geheugen, het herinneren. In De horizon schreef hij: “Want vastheid van het geheugen is de maat van de wanhoop en wanhoop is immers niets anders dan de trotse en geduldige verbintenis van de mens met zichzelf”. In deze roman schrijft hij: “Het verleden maakt zich altijd ondergeschikt aan het huidig beleefde moment.” Nooit kunnen we zeker zijn dat de werkelijkheid was zoals we ons die herinneren. Recensie door Enno Nuy.
De schoolmoeheid van leerlingen zou erop kunnen wijzen dat er misschien toch iets aan die samenleving schort, en dat die samenleving allicht gebaat is met wat meer discussies over wat het ‘goede (samen)leven’ zoal betekent.
Dit is een heel belangrijk boek. Terwijl met de coronacrisis velen de weg inslaan van de confrontatie en polarisatie, zoekt de moraalfilosoof bedachtzaam, kritisch en rationeel naar concrete oplossingen. Hij reikt handvaten aan om op een genuanceerde manier de tegenstellingen te overbruggen. Het zou dan ook breed gelezen moeten worden en deel uitmaken van het publieke debat. Voor Loobuyck is de centrale vraag hoe we harmonieus met elkaar kunnen samenleven, en hoe we vrijheid, veiligheid en solidariteit zo goed mogelijk kunnen combineren. Recensie door Dirk Verhofstadt.
In deze essay-recensie prijst Jan-Willem Geerinck de ‘tour de force’ van Tom Naegels maar stelt tegelijkertijd een paar vragen van filosofische en sociologische aard die naar hij hoopt in het tweede deel beantwoord zullen worden.
Regen is de resultante van vier krachten: zon, zee, wind en terrein. Waar lucht stijgt is regen het overvloedigst. En Barnett noteert voor alle duidelijkheid: “In de afgelopen paar decennia hebben proxy-indicatoren gereconstrueerd uit jaarringen van bomen, piepkleine pollenkorrels uit eeuwenoude moerassen en kernen die uit gletsjers, bodemlagen van meren en de oceaanbodem zijn geboord, diepgaande verbanden onthuld tussen menselijke vooruitgang, dorheid en regen.” – Recensie door Enno Nuy
Want de aarde heeft een oneindig tragere hartslag dan de kostgangers die haar bewonen. Schrijft Mathijs Deen als hij ons duidelijk wil maken dat de kostgangers zich meestal niet bewust zijn van het huis dat ze bewonen. Wij zijn zo gewend aan onze omgeving dat we die bijna als vanzelfsprekend beschouwen, de status quo. Maar wie zijn zintuigen gebruikt, ziet dat er van vanzelfsprekendheid geen sprake is, dat ook onze natuurlijke omgeving constant in beweging is, al was het maar onder invloed van onze eigen soort. Recensie door Enno Nuy.
“We zitten in een trein waarvan we weten dat deze de afgrond in zal rijden. We weten echter niet hoelang het traject nog is. Wetenschappers waarschuwen voor de afgrond. Greta Thunberg zit in de trein en spreekt mensen boos toe om hen te manen de trein tot stoppen te brengen. De trein gaat echter steeds sneller rijden. Er wordt geprotesteerd. Er worden mooie afspraken gemaakt. Er wordt gereageerd tegen de protesten. Maar de trein rijdt door. Naar de afgrond. How dare you!” - Floris van den Berg
“Altijd weer toont Delphine Lecompte ons de zelfkant van de samenleving waar ze meer waarachtigheid en authenticiteit tegenkomt dan in die officiële, laten we zeggen burgermaatschappij. Die zelfkant is haar eigenlijke biotoop, daar voelt ze zich thuis, daar is plaats noch ruimte voor morele verontwaardiging of burgerfatsoen en dat is, toch zeker voor haar, een verademing. En daarom ook de titel van dit uiteindelijk wel degelijk overtuigend boek.” – Recensie door Enno Nuy
“Dat de vakken niet-westerse filosofie, wereldfilosofie, comparatieve filosofie of postmoderne filosofie worden onderwezen op universiteiten is prima. Docenten hebben een grote mate van Lehrfreiheit. De filosofiedocenten Heleen Booy en Kiki Varekamp lijken net als andere woke worriers echter meer te willen. Ze willen niet een plaats opeisen, maar het systeem van filosofieonderwijs en filosofie radicaal in het keurslijf van politiek correcte wokery dwingen. Dit is een gevaarlijke dwaalweg.” - Floris van den Berg
In deze unheimische maar intelligent geschreven roman is sprake van een wereldstaat die de kenmerken van een stalinistische en een nationaalsocialistische staat heeft. Twee van de meest misdadige ideologieën van de moderne mens waarmee de schrijfster in de jaren 30 kennis maakte. Een onaangenamer klimaat dan in deze roman geschetst is nauwelijks denkbaar ook al lijken alle ‘medesoldaten’ zoals burgers hier worden genoemd zich zonder protesten neer te leggen bij hun samenleving zonder vrijheid. Recensie door Enno Nuy.
Mensen die hun individuele vrijheid opeisen om niet gevaccineerd rond te lopen, creëren schade aan anderen. Maar je moet wel geloof hechten aan wat de wetenschappers vertellen over die schade. Die zeggen dat de pool van niet-gevaccineerden de circulatie van het virus bestendigt en zo nieuwe varianten kan produceren die de risico’s van de gevaccineerden verhogen. Bovendien komen die niet-gevaccineerden in ziekenhuizen terecht en verdringen de medische verzorging van gevaccineerde patiënten met andere aandoeningen.
Bonen communiceren met elkaar door middel van een netwerk van schimmels dat alle bomen met elkaar verbindt. Dat netwerk lijkt op het menselijk brein. Jong en oud nemen waar, ze communiceren met elkaar door chemische signalen die identiek zijn aan onze neurotransmitters. De oudere bomen zijn in staat waar te nemen welke zaailingen hun verwanten zijn. Ze voorzien ze van voedsel en water. Zulke bomen worden moederbomen genoemd. Recensie door Enno Nuy.
Lale Güls boek Ik ga leven is een van de beste pleidooien die ik ooit heb gelezen voor het recht op zelfbeschikking, het recht om je eigen leven te leiden, om zelf te bepalen wat je gelooft of niet gelooft, of je gaat huwen of niet, of je kinderen wilt of niet, welk beroep je gaat uitoefenen, waar je gaat wonen, met wie je relaties aangaat. Het is een briljante afrekening met oerconservatieve patriarchale ideeën en tradities die nog steeds talloze moslimmeisjes onder de knoet houden. Recensie door Dirk Verhofstadt.
