Everybody: A Book About Freedom – Olivia Laing

"Stel je eens voor hoe het zou zijn om een ​​lichaam zonder angst te bewonen." Dit is een boek over vrijheid, lichamelijke vrijheid om precies te zijn. Het is in feite een reeks essays. Wat voor soort vrijheid je hebt, hangt af van wat voor soort lichaam je hebt. Laing bespreekt een reeks denkers die invloed hebben gehad op onze kijk op het lichaam. Ze behandelt kunst, geschiedenis, politiek, psychoanalyse, geweld, seks en nog veel meer. Het lichaam als gevangenis en als mogelijkheid. Ze bekijkt de gedachten en levens van een aantal mensen.

Centraal staat de Oostenrijks-Amerikaanse psychiater, seksuoloog en natuurkundige ​​Wilhelm Reich en zijn theorieën over hoe mensen hun emotionele pijn fysiek dragen. Laing behandelt Reichs gedachtegoed in het hele boek, van zijn theorieën over seksuele onderdrukking tot zijn meer obscure en esoterische theorieën die hij later ontwikkelde en uiteindelijk zijn orgon-accumulator: hoe minder daarover gezegd wordt, hoe beter! Hoewel de verkenning van Reichs fusie van Freud en Marx interessant is, geldt dit ook voor de reactie van de nazi's op de psychoanalyse en Reichs opvattingen over seksuele repressie: "Genot is beangstigend, net als vrijheid. Het roept een soort openheid en onbegrensdheid op die zeer bedreigend is, zowel voor het individu als voor de maatschappij waarin hij leeft."

Laing bestudeert ook de levens en gedachten van een aantal andere bekende personen: Malcolm X, Susan Sontag, Nina Simone, Andrea Dworkin, Bayard Rustin, Christopher Isherwood, Kathy Acker, Agnes Martin en Angela Carter. Ze blikt ook terug op haar eigen leven en dit vormt een soort autobiografie. Ze groeide op in een lesbisch gezin vóór de intrekking van Artikel 28 – voor lezers buiten het Verenigd Koninkrijk verbood Artikel 28 scholen om onder andere homoseksuele levensstijlen te promoten of erover te onderwijzen – en vond dat de wet een: "krachtige leerschool was in hoe lichamen worden gepositioneerd in een hiërarchie van waarden, waarbij hun vrijheden worden bevoorrecht of ingeperkt op basis van min of meer onontkoombare kenmerken, van huidskleur tot seksualiteit".

Laing identificeert zich als non-binair en beschrijft haar levensloop en het gevoel van dissonantie tussen hoe de wereld je ziet en hoe je jezelf ziet: "Wat ik als transgender persoon wilde, was volledig ontsnappen aan de binaire wereld, die zo natuurlijk aanvoelt als je er deel van uitmaakt en zo onnatuurlijk en gewelddadig afgedwongen als dat niet zo is."

"We zitten allemaal vast in ons lichaam,” aldus Laing, “wat betekent dat we vastzitten in een raster van tegenstrijdige ideeën over wat die lichamen betekenen, waartoe ze in staat zijn en wat ze wel of niet mogen doen. We zijn niet alleen individuen, hongerig en sterfelijk, maar ook representatieve types." Het is een interessante kijk op onze lichamen en hoe we erin leven. Laing was in de jaren 90 een eco-activiste en was aanwezig bij de protesten tegen de Newbury Bypass, waar ze in bomen en tunnels leefde.[1]

En hoe koos ze de onderwerpen waar ze zich op richtte? "Het voelde voor mij heel belangrijk om in deze cultuur van zuiverheid, waar mensen óf briljant moeten zijn óf worden genegeerd, om te praten over mensen die speciaal zijn, maar echt waardevolle ideeën hebben." Laing behandelt en worstelt hier met grote ideeën. Het is altijd interessant en zet aan tot nadenken.

Recensie door Paul V.

Olivia Laing, Everybody: A Book About Freedom, Palgrave Macmillan, 2022

Deze tekst stond eerst op https://www.goodreads.com/ en publiceren we met toestemming van de auteur.

[1] Twintig jaar geleden begon de aanleg van een weg die honderden hectares bos verwoestte nabij de stad Newbury in Berkshire. Tussen januari 1996 en april 1996 leidde de kap van ongeveer 150 hectare land, waaronder 49 hectare bos, en de kap van bijna 10.000 volwassen bomen om plaats te maken voor de aanleg van de weg, tot enkele van de grootste protesten tegen de weg in de Europese geschiedenis. Vanaf juli 1995 begonnen demonstranten het te kappen terrein te bezetten, een tactiek die bekendstaat als 'tree sitting', in een poging de kap van bomen tegen te gaan. Velen woonden in boomhutten, ook wel 'twigloos' genoemd, terwijl anderen zelfgemaakte tenten op de grond bewoonden, gemaakt van hazelaarstakken bedekt met zeildoek, ook wel 'benders' genoemd. Een andere methode die demonstranten gebruikten om de kapwerkzaamheden te stoppen, was het graven van tunnels, een tactiek die was overgenomen van de Vietcong. Bij Snelsmore Common werd een netwerk van tunnels gegraven dat drie meter diep ging, in de veronderstelling dat er geen zwaar materieel overheen zou rijden als de tunnels zouden instorten en de demonstranten eronder zouden bedolven worden. Ongeveer 7.000 mensen demonstreerden op de een of andere manier op het terrein van de omleidingsroute en er werden meer dan 800 arrestaties verricht. Het protest stond in sommige kringen bekend als de "Derde Slag bij Newbury", een naam die ook door een van de belangrijkste protestgroepen werd aangenomen. De naam werd gekozen als verwijzing naar de Engelse Burgeroorlogsslagen die in 1643 en 1644 vlak bij de stad plaatsvonden.