All in Boeken
Voor het eerst vertoont onze huidige Gouden Eeuw een mondiale structuur die haar veerkrachtiger maakt tegen regionale catastrofes. Of ze ook veerkrachtiger zal blijken te zijn tegen de tsunami van problemen die de afgelopen jaren is toegenomen – klimaatverandering, migratiestromen, de opkomst van autocratische regimes, pandemieën, enzovoort – valt nog te bezien. Johan Norberg is in ieder geval behoorlijk optimistisch. Recensie door Urban.
Thomas Mann is geen gemakkelijke schrijver. Zijn teksten zijn soms erg gesloten en ontoegankelijk. Niet al zijn associaties zijn even goed te volgen. Dat neemt niet weg dat hij uiteindelijk goed zag waar het met Duitsland in de jaren dertig heenging en wij doen er verstandig aan zijn woorden ter harte te nemen, want heden ten dage zijn ze nog net zo van kracht als destijds in 1938! Recensie door Enno Nuy.
In Identity and Violence legt de Indische Nobelprijswinnaar Amartya Sen de link tussen identitair groepsdenken en geweld. Mensen zijn volgens hem niet lid van één bepaalde groep en hebben niet één specifieke en vastomlijnde identiteit. De opdeling en opsluiting van mensen in één specifieke identiteit leidt tot gevoelens van meerderwaardigheid. Elke mens kent een mozaïek van identiteiten, een visie die ingaat tegen religieuze fanatici en extreemrechtse politici. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Voor al die mensen die gelovig zijn en vertrouwen op een hiernamaals mag je hopen dat er voor perverse en misdadige dictators geen plaats is in de hemel of het voorgeborchte. Wij gewone stervelingen kunnen ons niets voorstellen bij het leven van een gevangene in de goelags van deze wereld. Hoe je leven onder zulke afschuwelijke omstandigheden vol te houden? Zul je ooit nog vrij zijn? Recensie door Enno Nuy.
Het boek staat vol verhelderende historische feiten die laten zien hoe beschavingen door de geschiedenis heen vooruitgang hebben geboekt dankzij hun bereidheid om open te zijn. Om handel te drijven met buitenlanders, om excentriekelingen te accepteren, om nieuwe dingen te proberen. En hoe de ondergang altijd is aangekondigd door angstige en oncreatieve autoritairen. Recensie door Nicholas Woode-Smith.
De Zwenking is een meesterlijk boek over moedige mannen en vrouwen die al lang voor Kant het principe Sapere Aude toepasten. Stephen Greenblatt slaagt erin om de lezer inzicht te geven van het obscurantisme enerzijds en de opmars van de moderniteit anderzijds in die bijzondere periode van de Renaissance. Al blijft de vraag hoeveel wijsheid en kennis van de oude Grieken en Romeinen wél finaal verdwenen is. Recensie door Dirk Verhofstadt.
De essentie van het kosmopolitisme is dat we als mens verplichtingen hebben ten aanzien van anderen, ook diegenen die niet behoren tot onze naaste familie- of vriendenkring. In de loop van de geschiedenis stond het kosmopolitisme recht tegenover het nationalisme en het patriottisme die pleiten voor ‘eigen volk eerst’. Recensie door Dirk Verhofstadt.
De Gestapo had een lijst opgesteld van nazi-opposanten die ze in de zomer van 1940 naar Duitsland wilden deporteren. Toen kreeg de Amerikaanse journalist Varian Fry die namens het Emergency Rescue Committee (ERC) de opdracht om ongeveer 200 prominente kunstenaars, antifascisten en intellectuelen uit Europa te krijgen, door ze met valse papieren of via vluchtroutes over Spanje en Portugal naar de VS te helpen ontsnappen. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Dit boek stemt een mens niet vrolijk, het verbijstert voortdurend en je raakt vervuld van medelijden met de gewone mensen wier lot geschreven staat in de handen van de machthebbers. Zouden er in dat droeve land ook nog gewone mensen leven, die net als u en ik plannen kunnen maken, ambities kunnen koesteren, vrij kunnen gaan en staan waar ze maar willen, gelukkig kunnen zijn? Recensie door Enno Nuy.
Al voor de tijd van Kant waren er illustere figuren die zorgden voor de opkomst van dat moderne denken. In zijn boek De droom der Verlichting beschrijft filosoof Anthony Gottlieb hoe onder meer Descartes, Hobbes, Spinoza, Locke, Leibniz, Hume en Rousseau de westerse filosofie vernieuwden en elk op hun manier bijdroegen tot de erfenis van de Verlichting. Daarbij gaat de auteur op zoek naar elementen die nu nog steeds actueel zijn in het politieke en maatschappelijke debat. Recensie door Dirk Verhofstadt.
‘Hoe kostbaar democratie en recht zijn, blijkt zodra die beginnen te verdwijnen,’ zo eindigt het indrukwekkende boek Februari 1933 van de Duitse auteur Uwe Wittstock. Het is de perfecte samenvatting van het gevoel in Duitsland nadat Hitler er in 30 januari 1933 werd aangesteld als kanselier. Het boek leest als een waarschuwing dat vandaag opnieuw extreemrechtse krachten aan het werk zijn die onze rechten en vrijheden ondermijnen. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Misschien was Otto Wächter geen doorgewinterde antisemiet en had hij weinig op met de rassenpolitiek van Hitler en de nazi’s. Maar dat verhinderde hem niet een carrière in de rangen van de nazi’s te ambiëren en zich aan te sluiten bij de SS. En dit zijn de feiten: onder Otto Wächter’s bewind in het district Galicië verloren tussen 1942 en juli 1944, meer dan 525.000 mensen het leven. Recensie door Enno Nuy.
Je moet maar durven, een boek schrijven over hoe onze wereld in elkaar zit. Ik zou niet weten waar te beginnen, maar ik begin met alle vertrouwen aan dit boek over de tijd, de waarheid en de geschiedenis, tevens de titel van een schilderij van Francisco Goya. Doordat licht en donker elkaar afwisselen ontstond de notie van tijd en hoe moeten we met elkaar samenleven als we niet in grote lijnen hetzelfde denken over wat waar is. Recensie door Enno Nuy.
Rosa preekt het liefst voor eigen parochie! Zijn analyse is juist, maar met zijn antwoord slaat hij de plank volledig mis. De monotheïstische godsdiensten beloven de hemel als een hiernamaals, leef zoals u wil maar toon bijtijds berouw en het walhalla zal uw deel zijn. Het zijn heilsleren die de mensen voor de gek houden. Net zoals het communisme dat dan tenminste nog de hemel op aarde beloofde: de ‘dictatuur van het proletariaat’. Dat is ook nooit wat geworden. Recensie door Enno Nuy.
Van Heest is vaardig met de pen en weet als geen ander op een droogkomische wijze zijn avonturen te schetsen. Het is een soort dagboek waarin hij even meedogenloos is over zichzelf als over anderen. Ik vraag me wel af wat hem gaande en op de been houdt. Er is niets dat hem echt interesseert, niemand van wie hij echt houdt, niets dat hem kan boeien. Hij kan wel aardig zijn voor anderen maar ook dat lijkt nooit uit overtuiging. Recensie door Enno Nuy.
Kundera is iemand die zijn ogen heel goed de kost geeft, hij is zeer opmerkzaam en hij kan prachtig formuleren. Deze roman verscheen voor het eerst in 1969. En werd pas in 2000 voor het eerst in het Nederlands vertaald. Het leven is elders is een citaat van Arthur Rimbaud uit zijn werk Une Saison en Enfer. Het echte leven vinden we niet in de waarneembare werkelijkheid. Recensie door Enno Nuy.
Ik las dit boek van Sylvie Schenk in één ruk uit, goed geschreven, heel herkenbaar en je blijft er maar op kauwen. Ja, ook dit is oorlogsliteratuur. Was het niet Helmut Kohl die ooit eens zei dat hij leefde onder de Gnaden des Spätgeburts? Die genade hield in dat hij zichzelf niet hoefde te verontschuldigen en dat niemand hem ervan kon beschuldigen fout te zijn geweest. Recensie door Enno Nuy.
Van Dvorak, wiens muziek ik tot de dag van vandaag weet te waarderen, wist ik niet dat hij helemaal idolaat was van locomotieven en stoomtreinen. Brokken schrijft: “Zijn bloed had slechts een kleine visuele aanmoediging nodig om sneller door zijn aderen te stromen.” Dvorak had wel al zijn symfonieën in willen leveren als hij de stoomlocomotief had mogen uitvinden. Recensie door Enno Nuy.
Safae el Khannoussi is een nog jonge vrouw met een inktzwart wereldbeeld. Maar zij is ook een heel goed schrijfster en ik wilde per se dit boek tot de laatste pagina uitlezen. Eigenlijk zou iedere Afrikaan die overweegt naar Europa te emigreren dit boek moeten lezen. Dat zou leiden tot het meest effectieve asielbeleid ooit, want wie hierna nog een droom wenst te koesteren is ziende blind. Recensie door Enno Nuy.
In dit boek onderzoekt Jonathan Littell samen met fotograaf Antoine d’Agata het Oekraïne van Babi Jaar, waarover Anatoli Koeznetsov zo’n waanzinnig boek schreef, maar natuurlijk kom je dan onmiddellijk in een confrontatie met het huidige Oekraïne dat zucht en steunt onder de gesel van Poetin, een van de gevaarlijkste gekken die momenteel het wereldtoneel beheersen. Recensie door Enno Nuy.
