All in Boeken

The Theory of Moral Sentiments – Adam Smith

In The Theory of Moral Sentiment stelt Smith zelfs dat elke samenleving die de veiligheid en het welzijn van al haar burgers bevordert, instituties moet creëren die sociale interacties reguleren – of ze nu politiek, economisch, cultureel of wat dan ook zijn – op zo'n manier dat ze diep resoneren met onze eigen aard en perfect in lijn zijn met een evenwicht tussen verschillende morele waarden: eigenbelang, belang van anderen en het algemeen belang. Recensie door Xander Niks.

Politische Justiz – Kurt Tucholsky

In zijn meest interessante essays en gedichten, geschreven eind jaren 20 en begin jaren 30, speculeert de Duitse schrijver Kurt Tucholsky over hoe het rechtssysteem er in 1940 uit zal zien; ze zijn verbazingwekkend actueel. Zijn observatie, “Elke natie heeft de rechters die ze verdient” (“Jedes Volk hat die Richter, die es merit.”), zou best eens van toepassing kunnen zijn op de Verenigde Staten van vandaag in het tijdperk van Donald Trump. Recensie door Gregg Brozeit.

The Nazi Mind – Laurence Rees

Rees pakt allerlei complexe en huiveringwekkende vragen direct aan, zoals: "Hoe kon de SS hun misdaden plegen?" en "Wat stelde gewone Duitsers in staat de wreedheden tegen Joden te tolereren?" Zijn antwoorden zijn gebaseerd op historisch onderzoek en psychologische inzichten. Rees gebruikt getuigenissen van voormalige nazi's en degenen die door het nazisysteem zijn gevormd om te laten zien hoe propaganda, gehoorzaamheid en ideologie samen het ondenkbare normaliseerden. Nancy Yager.

De arrogante aap – Christine Webb

‍ ‍

De mens is niet het centrum van het universum en is hier op aarde slechts een soort onder soorten, nu moeten we nog leren dat we integraal onderdeel van de natuur zijn, afhankelijk van en samenwerkend met alles om ons heen. Wij staan niet bovenaan enige piramide en het wordt hoog tijd dat wij zowel ons wereldbeeld als ons zelfbeeld durven te herzien. Ons psychogram moet nodig onder de loep genomen worden en we kunnen niet nederig genoeg zijn. Recensie door Enno Nuy.

Alle mensen zijn sterfelijk – Simone de Beauvoir

Fosca, een Italiaanse edelman uit de 14de eeuw dronk een elixir dat hem van de dood bevrijdde, maar hem tot een eenzaam lot veroordeelde: “Ik leef, maar ik heb geen leven. Ik zal nooit sterven, maar ik heb geen toekomst. Ik ben niemand. Ik heb geen historie en geen gezicht.” Alle mensen zijn sterfelijk is schitterend omdat het de nadruk legt op het banale van het leven in de ruimere geschiedenis, maar beklemtoont ook het unieke van het leven tussen geboorte en dood. Recensie door Delphine.

Ademschommel – Herta Müller

Het hoofdpersonage, een gevangene in een Russisch werkkamp, staat op de rand van heel wat zaken: van zijn bestaan, zijn identiteit, zijn interacties met anderen, zijn vermogen om met elk moment van zijn leven om te gaan. Müllers verhaal is meer dan het verhaal van deze gevangene. Ademschommel is een microkosmos van wat miljoenen mensen in de tweede helft van de 20e eeuw hebben meegemaakt – en wat talloze anonieme personen nog steeds meemaken. Recensie door Gregg Brozeit.

The Pope at War – David Kertzer

Pius XII geloofde dat "er goede fascisten en slechte fascisten waren... Degenen die de prerogatieven van de kerk respecteerden, respect toonden voor de katholieke geestelijkheid en de middelen van de staat aanboden om de kerk te versterken, waren goed. Degenen die de invloed van de kerk bedreigden, haar institutionele activiteiten ondermijnden en haar eigendom en reputatie bedreigden, waren slecht." Kertzer schrijft: "Als moreel leider moet Pius XII als een mislukking worden beschouwd." Recensie door Gregg Brozeit.

I Will Bear Witness: A Diary of the Nazi Years, 1942-1945 – Victor Klemperer

Na het bombardement op Dresden verwijderde Klemperer alle Davidsterren van zijn kleren terwijl hij en Eva liepen in de richting van de Amerikaanse frontlinie. Ze trokken door Beieren, sliepen in schuren en af en toe bij oude vrienden. Toen de oorlog voorbij was, zwierven hij en Eva rond op zoek naar normaliteit, maar beseften dat ze naar huis wilden. Op 10 juni 1945 zetten ze voet aan wal in Dresden, klaar om hun leven als Duitsers weer op te bouwen. Recensie door Greg Brozeit.

I Will Bear Witness: A Diary of the Nazi Years, 1933-1941 – Victor Klemperer

Klemperer begreep de bedreiging die het nazisme voor hem als Jood en anderen zoals hem vormde. Hij besefte in april 1933 dat hij "nu... overgeleverd was aan een willekeurige macht". Binnen twee jaar werden de bedreigingen steeds tastbaarder: "Ik verwacht dat ons huisje op een dag in brand zal worden gestoken en ik doodgeslagen zal worden." Minder dan drie maanden nadat Hitler aan de macht kwam, was hij "bijna gewend aan de situatie van rechteloosheid". Recensie door Greg Brozeit.

In de ban van Wij en Zij – Patrick Loobuyck

Loobuyck weet op een zeer heldere en bevattelijke manier de oorzaken van het wij-zij-denken bloot te leggen en biedt door zijn inzichten over het combinatiedenken ook uitwegen om op een constructieve manier met tegenstellingen om te gaan. Het boek is doorspekt met talloze zeer herkenbare, goed gekozen voorbeelden die de theorie zeer toegankelijk maken voor een breed, geïnteresseerd publiek. Recensie door Eric Lancksweerdt.

Freedom and its Betrayal: Six Enemies of Human Liberty – Isaiah Berlin

Voor degenen die zich afvragen hoe Poetinisme, Trumpisme, fundamentalistische religie en extreem terrorisme vandaag de dag kunnen floreren, is het wellicht de moeite waard om meer over Joseph de Maistre te weten te komen. Ze zullen waarschijnlijk niet blij zijn met wat ze lezen, maar ze zullen beter begrijpen waarom deze bewegingen bestaan en waarom de verdedigers van de liberale democratie nooit zelfgenoegzaam mogen worden. Recensie door Greg Brozeit.

De uitvreter en andere verhalen – Nescio

Nescio was, is en blijft een cultheld in het land van de literatuur en dat is meer dan terecht. Deze verhalen zijn meer dan een eeuw oud en nog steeds leesbaar als waren ze gisteren geschreven. Hij werd als Jan Hendrik Frederik Gröhnloh geboren in 1882 en stierf in 1961. Zijn eerste publicatie verscheen in 1911. Wat heb ik genoten van dit boek, wat een heerlijke taal en prachtige manier om verhalen te vertellen. Recensie door Enno Nuy.

Ravensbrück. Geschiedenis van het concentratiekamp voor vrouwen – Sarah Helm

De Britse journaliste Sarah Helm heeft een uitzonderlijk gedetailleerd en diep ontroerend verslag geschreven van de verschrikkingen in het concentratiekamp Ravensbrück. Naast het bestuderen van schriftelijke verslagen die beschikbaar kwamen na de val van de IJzeren Gordijn, reisde Helm de wereld rond om overlevenden op te sporen en te interviewen. Ze beschrijft de heldhaftigheid, volharding, vastberadenheid en moed van deze vrouwen. Recensie door Nolan Phipps.

Everybody: A Book About Freedom – Olivia Laing

"Stel je eens voor hoe het zou zijn om een lichaam zonder angst te bewonen." Dit is een boek over vrijheid, lichamelijke vrijheid om precies te zijn. Wat voor soort vrijheid je hebt, hangt af van wat voor soort lichaam je hebt. Laing bespreekt een reeks denkers die invloed hebben gehad op onze kijk op het lichaam. Ze behandelt kunst, geschiedenis, politiek, psychoanalyse, geweld, seks enz... Het lichaam als gevangenis en als mogelijkheid. Recensie door Paul V.

All Quiet on the Western Front - Erich Maria Remarque

Erich Maria Remarque laat de verloren generatie van Duitsland zien. Gesneuveld op de slagvelden van Frankrijk, onbegrepen door hun ouders en hun kinderen. De wereld waarin ze geboren werden, was niet de wereld waarin ze stierven, of ze de oorlog nu overleefden of niet. Dit is een verhaal dat het verdient om steeds opnieuw verteld te worden. Opdat we niet vergeten, zullen we hen en wat ze hebben meegemaakt, blijven herdenken. Recensie door Anthony.

Dokters van nature – Jaap de Roode

De eerste dieren ontstonden meer dan vijfhonderd miljoen jaar geleden, de mens is niet ouder dan tweehonderdduizend jaar. Geneeskunde is niet door de mens ontwikkeld maar door de dieren. We bevinden ons nu in de zesde massa extinctie, dit keer door de mens veroorzaakt. We zien defaunisatie, bosdegradatie en ontbossing, complete teloorgang van biodiversiteit en met het verlies van diersoorten verliezen we ook dokters en kennis van geneeskunde. Recensie door Enno Nuy.

A Village in the Third Reich – Julia Boyd

Hoe kon het dat een van de meest geavanceerde en gecultiveerde samenlevingen ter wereld gewillig bezweek voor de heerschappij en deelname van gewone mensen aan het moorddadige naziregime? Dit boek helpt deze vraag uit te leggen, en het is ook boeiend om te lezen omdat het geen droge opsomming van feiten is, maar duikt in de levens van de dorpelingen die zichzelf fatsoenlijk achtten. Recensie door Dirk Verhofstadt.

A Theory of Justice – John Rawls

A Theory of Justice van John Rawls is een mix van academische afstandelijkheid en oprechte passie. Zijn stijl is slaapverwekkend, maar tussen de droge, overgekwalificeerde filosofische taal zitten een paar buitengewoon lyrische passages met een doordachte logica. En het einde is inspirerend en opbeurend. Rawls gelooft in wat hij zegt, en hij slaagt erin om je te overtuigen om je zijn ideeën te overwegen en ze eventueel te moeten herzien. Recensie door Manny Rayner.

They Thought They Were Free: The Germans 1933-45 - Milton Sanford Mayer

Tijdens het lezen van They Thought They Were Free ontdekte ik overeenkomsten tussen de Duitsers van het nazisme en de Amerikanen van het trumpisme. Er bestonden toen, net als nu, verschillende psychologische gedragingen: de behoefte om geaccepteerd te worden door gelijken, de schijnbare teloorgang van de klassenstrijd ten gunste van een gemeenschappelijk doel, en de creatie van een heldenfiguur die ideeën van zelfperfectie belichaamt. Recensie door Daniel Villines.

Een waardig levenseinde – Wim Distelmans

Distelmans stelt terecht over zijn boek dat het ‘het enige boek in het Nederlands taalgebied is dat de geschiedenis, evolutie, de moeilijkheden, de ethische en praktische vraagstukken van de palliatieve zorg, de patiëntenrechten en euthanasie in België allemaal samen behandelt.’ Distelmans schrijft in zijn zo gekende stijl. Wie hem kent van zijn optredens in de media moet niet veel verbeelding hebben om hem bepaalde geschreven passages te ‘zien zeggen’.