All tagged zelfbeschikking
Democratie rust niet alleen op instellingen, maar op de maturiteit van haar burgers. De stem van het volk is pas vrij als ze ook geïnformeerd en gewetensvol is. Een samenleving die haar burgers niet leert nadenken, kweekt geen democratie maar volgzaamheid in een nieuwe vorm. De echte toets van vrijheid is niet dat we mogen stemmen, maar hoe bewust we stemmen en of we bereid zijn de morele consequenties van onze keuze te dragen.
De liberale wereldorde die in dit tijdsgewricht aan het wankelen is gebracht, is de orde van garantie op individuele vrijheid die geboden wordt door respect voor de wetten en de instituties van de democratische rechtsstaat, terwijl de vrije markt floreert als nimmer tevoren. Dit zou andersom moeten zijn. Wat liberalisme zou moeten zijn, is een hoeder van de vrijheid van allen in plaats van de belangenbehartiger van het grootkapitaal.
Het liberalisme heeft de laatste jaren veel gedaanten aangenomen. Te vaak verengd tot een economische doctrine, tot fiscaal beleid of tot strategisch kiezersmanagement, raakt de kern van het liberale gedachtegoed daarbij ondergesneeuwd. Het is tijd om opnieuw helder te stellen waar het in wezen om draait: zelfbeschikking. Niet als slogan, maar als fundamenteel mensenrecht.
Wanneer kleine organisaties het opnemen tegen machtige staten, en gelijk krijgen van het hoogste Europese gerechtshof, herinnert dat ons aan de essentie van het liberalisme: zelfbeschikking, rechtvaardigheid en de plicht om op te komen voor wie onderdrukt wordt. Het recente succes van Forbidden Colours, een kleinschalige NGO die erin slaagde zestien EU-lidstaten te mobiliseren tegen de Hongaarse anti-LGBTIQ+ wetgeving, is daar een treffend voorbeeld van.
De echte dreiging komt van conservatisme dat onze samenleving versplintert door sommige identiteiten uit te vergroten en andere genadeloos af te wijzen. Maar ook aan progressieve zijde is er werk aan de winkel. Binnen het ‘woke-verzet’ zie je een groeiende neiging om te vervallen in absolute waarheden. Wat we zien, is dat morele overtuiging het debat dichtknijpt. De ooit zo geliefde, verademende nuance wordt nu ingeruild voor morele verontwaardiging.
