All tagged onderwijs
De kernboodschap van Morin luidt dat de geschiedenis geen lineair, voorspelbaar traject volgt, maar een chaotisch proces is waarin ondenkbare en onvoorziene gebeurtenissen een cruciale rol spelen. Hij bekritiseert ons aangeboren verlangen naar zekerheid en benadrukt de noodzaak om het onverwachte te integreren in ons denken over de toekomst. Door te leren van het verleden kunnen we beter voorbereid zijn op de onzekerheden van morgen. Recensie door Marc De Bock.
In haar boek Beter Leven zonder Vrije Wil beargumenteert Farah Focquart dat onze samenleving gebaat is bij redelijke twijfel over het bestaan van vrije wil. Niet om verantwoordelijkheid af te schaffen, maar om ze anders in te vullen. Vrije wil-scepticisme nodigt uit tot een samenleving waarin beleid – van rechtspraak tot gezondheidszorg, van opvoeding tot sociale zekerheid – niet drijft op schuld en schaamte, maar op solidariteit en positieve verwachtingen.
Onderwijs wordt aan beide zijden van het ideologische spectrum, een instrument van macht in plaats van een ruimte van vorming. De universiteit, ooit bastion van nuance, verwordt tot slagveld van identiteit. En de digitale wereld doet de rest: algoritmes bevestigen wat we al denken en leveren ons over aan echokamers waarin twijfel als zwakte geldt. De vrijheid van denken verdwijnt niet met één wet of één machtsgreep. Ze verdampt langzaam.
De positie van Rawls kent critici. Voor de één is zijn politiek liberalisme nog te multicultureel omdat het veel ruimte laat voor diversiteit en ruimte biedt aan levensoriëntaties die niet allemaal zo liberaal zijn. Voor de ander is zijn politiek liberalisme nog te seculier omdat Rawls ook liberale voorwaarden stelt aan diversiteit. Wat mij betreft verdedigt Rawls een heldere en aantrekkelijke positie die pal in het juiste midden staat.
Hannah Arendt waarschuwde er in een toespraak in 1975 nog voor dat totalitaire regeringen naar hun eigen goeddunken proberen om de geschiedenis te herschrijven of te begraven. Dat is ook de mening van Jason Stanley, een professor filosofie aan de universiteit van Yale, die in zijn nieuw boek Erasing History aantoont hoe extreemrechts wereldwijd bezig is het verleden aan te passen aan haar ideologische opvattingen. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Na het overlijden van zijn 92-jarige moeder in 2022 besloot Pearce om de balans van zijn leven op te maken en verscheen een derde boek dat, net zoals zijn vorige twee, veel meer is dan een gewone autobiografie. Het geeft de lezer een indringend beeld van de tijdgeest uit de jaren 50, 60 en 70 in Vlaanderen. Een tijd waarin de katholieke kerk de almacht had over de morele normen in de samenleving. Recensie door Dirk Verhofstadt.
In zijn nieuw boek Erasing History, bespreekt Jason Stanley, professor filosofie aan de universiteit van Yale, hoe extreemrechts wereldwijd probeert om de geschiedenis te herschrijven en een eeuw van vooruitgang op het gebied van ras, geslacht, seksualiteit en klasse ongedaan te maken. Hij toont aan dat de hypothetische dreiging voor een fascistische toekomst nu werkelijkheid wordt.
In zijn boek Van kinderwieg tot soldatengraf. Onderwijs en indoctrinatie in Hitlers Duitsland geeft de Nederlandse publicist Kevin Prenger een indringend beeld van de manier en de schaal waarop de Duitse jongeren op scholen en universiteiten, in de Hitlerjugend en de Bund Deutscher Mädel, werden gehersenspoeld en klaargemaakt om zich als toekomstige soldaten en moeders volledig ten dienste te stellen van de Führer. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Verantwoordelijk individualisme, toegepast op het tijdperk van Artificiële Intelligentie, zorgt ervoor dat de mens centraal staat. Zo kunnen we een samenleving opbouwen waarin de technologie in dienst staat van vrijheid, verantwoordelijkheid en innovatie, met respect voor onze fundamentele rechten. Het is door het ontwikkelen van kritische en autonome individuen dat we voordeel kunnen halen uit AI en tegelijk een inclusieve samenleving kunnen uitbouwen.
Alle politieke campagnes hebben één cruciaal punt genegeerd: de snelgroeiende digitale samenleving. En dat is jammer. Een functionele digitale samenleving zal België aanzienlijke voordelen opleveren. We maken een digitale revolutie mee. Het is tijd om wakker te worden. Het belang van kunstmatige intelligentie en opkomende technologieën ligt immers in hun vermogen om onze samenleving en economie drastisch te veranderen.
Wie de doelstellingen van het onderwijs ziet, merkt dat men de laatste decennia onderwijs meer en meer is gaan zien als instrument om de problemen van de samenleving op te lossen. Leerkrachten en leerlingbegeleiders, directieleden, schoolpsychologen en orthopedagogen zijn ‘duivel doe het al’. Dat onderwijs een autonome finaliteit heeft, wordt te vaak vergeten.
Mijn kind, slim kind is een zeer waardevol werk dat iedereen uit het onderwijsveld zou moeten lezen. Het is broodnodig in een tijd waarin hardnekkig zoveel pedagogische onzin circuleert. Duyck legt de vinger op de wonde van de achteruitgang van ons onderwijs en aarzelt daarbij niet tegen heilige huisjes te schoppen. Het geheel geeft bruikbare tips, is zeer degelijk wetenschappelijk onderbouwd en bovendien vlot en humoristisch geschreven. Recensie door Astrid Elbers.
Mensen behandelen als loutere slachtoffers van de omstandigheden, infantiliseert en ontmenselijkt hen. Paradoxaal genoeg, als we mensen als morele gelijken behandelen die hun eigen keuzes mogen maken, is de uitkomst daarvan onvermijdelijk sociale ongelijkheid. Meritocratie is de ideale manier om met die paradox om te gaan. Door mensen aan te sporen hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen, ontdekken en ontwikkelen ze precies dat wat hen menselijk maakt. Recensie door Astrid Elbers.
“Als het van Vlaams Belang afhangt en de partij samen met N-VA in 2024 een Vlaamse regering kan vormen, dan zullen zowat alle leerkrachten in ons onderwijs op hun tellen moeten passen. VB-voorzitter Van Grieken zei letterlijk dat ze in 2024 'de rekening zullen presenteren aan al die linkse leerkrachten'. De Vlaams Belangjongeren roepen scholieren tegelijk op om 'linkse praatjes in het klaslokaal' te melden op hun website, een kliklijn dus.” - Dirk Verhofstadt
De centrale figuur in het onderwijsgebeuren is niet, zoals thans het geval is, de overheid, ook niet de inrichtende macht, niet de schooldirectie, omdat ze, ondanks alle goede bedoelingen en het jarenlange werk, niet enkel in de onmogelijkheid verkeren om datgene waar ze voor staan, tot menswaardige implementatie te brengen, maar ook omdat die instellingen een politieke agenda hebben dat niet noodzakelijk pedagogisch geïnspireerd is. Het zijn altijd de leerkrachten geweest die het hebben moeten klaar spelen, ondanks die instellingen. Hendrik Vanmassenhove.
Taalkundige Astrid Elbers maakt zich zorgen over de lagere focus op spelling en grammatica in het onderwijs. Sommigen doen correcte spelling af als elitair, maar daar is zij het niet mee eens. “Door minder te focussen op taal worden sociale verschillen weer zichtbaar, terwijl het onderwijs deze verschillen net kon afvlakken.” Lees deze waardevolle bijdrage van onze kersverse redactrice!
Hij was iemand die onverstoorbaar de normen van het vrije denken bleef toepassen op zijn politiek handelen en opvoedingsidealen.’ (p. 134) Gerhard streefde naar wat hij noemde ‘integrale opvoeding’: ‘Hij streefde naar een brede en harmonische ontwikkeling van de intellectuele, lichamelijke en morele vermogens van kinderen.’ Recensie door Floris Van Den Berg
Kinderen kunnen ontroerend direct zijn. Zo liet een paar jaar geleden een zesjarig jongetje in groep 3 zijn klasgenootjes, waaronder mijn kleindochter, weten dat ze allemaal naar de hel gaan, omdat ze varkensvlees eten. Toen hij zeven was weigerde hij in een taallesje het woord ‘kerk’ te schrijven. Hij mocht toen van de meester ‘moskee’ schrijven, hetgeen hij zonder aarzelen deed. Het multiculturele klaslokaal kent vele uitdagingen en kinderen leren respectvol om te gaan met de diversiteit binnen de samenleving is daar één van.
Maar wat voor de enen geldt, moet ook voor de anderen gelden: hebben moslims (of in dit geval moslima’s) het recht hun levensbeschouwelijke overtuiging via hun kledij kenbaar te maken, dan hebben joden, christenen enz. en ja, zelfs atheïsten het recht om hetzelfde te doen. De grondgedachte achter het reglement van het Gemeenschapsonderwijs is net dat we in de problemen terechtkomen als iedereen in de klas, leerkrachten en leerlingen, te allen tijde zijn politieke of levensbeschouwelijke overtuiging begint te afficheren.
De mogelijkheden zijn beperkt, maar de staat heeft wel degelijk een bevoorrechte manier om de liberale democratie actief te promoten en dat is door significant in te zetten op onderwijs, maar dan op echt neutraal onderwijs. Onderwijs is de zwaar onderschatte hefboom waar op een geschoolde manier aan alle (!) burgers, autochtoon en allochtoon, uitleg gegeven kan worden over de feiten rond religie, geloof en samenleving.
