All in Boeken

Verantwoordelijkheid en oordeel - Hannah Arendt

Is moreel gedrag vanzelfsprekend? Hannah Arendt verwerpt het en wijst terecht naar de morele ineenstorting in nazi-Duitsland waar zelfs het gebod ‘Gij zult niet doden’ finaal werd omgekeerd tot ‘Gij zult doden’. Bij morele overwegingen over zijn gedrag kan de mens alleen bij zichzelf te rade gaan. Moreel gedrag heeft niets te maken met gehoorzaamheid aan welke wet dan ook die wordt opgelegd. Misdaden blijven misdaden, ook al worden ze door een regering gewettigd, aldus Arendt. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Menselijke kracht in de politiek - Eric Lancksweerdt

Menselijke kracht, daar moet het meer om draaien in de politiek, zowel bij burgers als politici. In de praktijk komt die niet altijd tot zijn recht, bijvoorbeeld omdat mensen te veel louter met zichzelf bezig zijn. Politiek hoort niet louter een strijd te zijn. Het gaat om samenwerking vanuit verschillen. Menselijke kracht betekent in de politiek dat men het potentieel van mensen om het goede, het ware en schone te doen op een tastbare manier vormgeeft. Recensie door Edgard Eeckman.

De prijs van vrijheid – Keyvan Shahbazi

Dit boek van Keyvan Shahbazi leest als een pleidooi voor de liberale democratie, de scheiding van kerk en staat en tegelijk als een waarschuwing voor de toenemende islamisering, die hij zelf als jongere aan den lijve ervaren heeft. De vrijheid die we hebben in het westen heeft een prijs, de bescherming gebeurt niet vanzelf. Zijn we bereid die prijs te betalen, zo vraagt Keyvan Shahbazi zich af. Het is meteen een vraag voor ons als lezer. Recensie door Fons Mariën.

On Liberalism. In defense of freedom – Cass R. Sunstein

On Liberalism is een inspirerend boek, niet enkel voor liberalen, maar voor al wie streeft naar vrijheid én rechtvaardigheid. Misschien beseft niet iedereen het, maar we hebben het geluk dat we leven in een (alsnog) veilig land, met een goede sociale zekerheid en een gedegen rechtsstaat. We kunnen genieten van onze vrijheid in al zijn aspecten, en dit in tegenstelling tot mensen die leven in illiberale democratieën en autocratieën. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Over tirannie - Timothy Snyder

Wie de huidige toestand van de westerse democratieën met de jaren’30 van de vorige eeuw durft te vergelijken, krijgt de wind van voren. In Over tirannie snoert Snyder de mond van deze criticasters. Het zijn naïeve zielen, aldus Snyder, die denken dat de geschiedenis maar één richting uit kan gaan, de richting van meer democratie en meer vrijheid. Ze vergissen zich deerlijk. De geschiedenis van de twintigste eeuw leert ons dat ‘samenlevingen en democratieën kunnen instorten’. Recensie door Joseph Pearce.

Peak Human: What We Can Learn from the Rise and Fall of Golden Ages – Johan Norberg

Voor het eerst vertoont onze huidige Gouden Eeuw een mondiale structuur die haar veerkrachtiger maakt tegen regionale catastrofes. Of ze ook veerkrachtiger zal blijken te zijn tegen de tsunami van problemen die de afgelopen jaren is toegenomen – klimaatverandering, migratiestromen, de opkomst van autocratische regimes, pandemieën, enzovoort – valt nog te bezien. Johan Norberg is in ieder geval behoorlijk optimistisch. Recensie door Urban.

Achtung, Europa! – Thomas Mann

Thomas Mann is geen gemakkelijke schrijver. Zijn teksten zijn soms erg gesloten en ontoegankelijk. Niet al zijn associaties zijn even goed te volgen. Dat neemt niet weg dat hij uiteindelijk goed zag waar het met Duitsland in de jaren dertig heenging en wij doen er verstandig aan zijn woorden ter harte te nemen, want heden ten dage zijn ze nog net zo van kracht als destijds in 1938! Recensie door Enno Nuy.

Identity and violence - Amartya Sen

In Identity and Violence legt de Indische Nobelprijswinnaar Amartya Sen de link tussen identitair groepsdenken en geweld. Mensen zijn volgens hem niet lid van één bepaalde groep en hebben niet één specifieke en vastomlijnde identiteit. De opdeling en opsluiting van mensen in één specifieke identiteit leidt tot gevoelens van meerderwaardigheid. Elke mens kent een mozaïek van identiteiten, een visie die ingaat tegen religieuze fanatici en extreemrechtse politici. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Een gevangenisleven – Fatos Lubonja

Voor al die mensen die gelovig zijn en vertrouwen op een hiernamaals mag je hopen dat er voor perverse en misdadige dictators geen plaats is in de hemel of het voorgeborchte. Wij gewone stervelingen kunnen ons niets voorstellen bij het leven van een gevangene in de goelags van deze wereld. Hoe je leven onder zulke afschuwelijke omstandigheden vol te houden? Zul je ooit nog vrij zijn? Recensie door Enno Nuy.

Open: The Story of Human Progress – Johan Norberg

Het boek staat vol verhelderende historische feiten die laten zien hoe beschavingen door de geschiedenis heen vooruitgang hebben geboekt dankzij hun bereidheid om open te zijn. Om handel te drijven met buitenlanders, om excentriekelingen te accepteren, om nieuwe dingen te proberen. En hoe de ondergang altijd is aangekondigd door angstige en oncreatieve autoritairen. Recensie door Nicholas Woode-Smith.

De Zwenking - Stephen Greenblatt

De Zwenking is een meesterlijk boek over moedige mannen en vrouwen die al lang voor Kant het principe Sapere Aude toepasten. Stephen Greenblatt slaagt erin om de lezer inzicht te geven van het obscurantisme enerzijds en de opmars van de moderniteit anderzijds in die bijzondere periode van de Renaissance. Al blijft de vraag hoeveel wijsheid en kennis van de oude Grieken en Romeinen wél finaal verdwenen is. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Kosmopolitisme – Kwame Anthony Appiah

De essentie van het kosmopolitisme is dat we als mens verplichtingen hebben ten aanzien van anderen, ook diegenen die niet behoren tot onze naaste familie- of vriendenkring. In de loop van de geschiedenis stond het kosmopolitisme recht tegenover het nationalisme en het patriottisme die pleiten voor ‘eigen volk eerst’. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Marseille 1940 - Uwe Wittstock

De Gestapo had een lijst opgesteld van nazi-opposanten die ze in de zomer van 1940 naar Duitsland wilden deporteren. Toen kreeg de Amerikaanse journalist Varian Fry die namens het Emergency Rescue Committee (ERC) de opdracht om ongeveer 200 prominente kunstenaars, antifascisten en intellectuelen uit Europa te krijgen, door ze met valse papieren of via vluchtroutes over Spanje en Portugal naar de VS te helpen ontsnappen. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Rusland begint hier – Howard Amos

Dit boek stemt een mens niet vrolijk, het verbijstert voortdurend en je raakt vervuld van medelijden met de gewone mensen wier lot geschreven staat in de handen van de machthebbers. Zouden er in dat droeve land ook nog gewone mensen leven, die net als u en ik plannen kunnen maken, ambities kunnen koesteren, vrij kunnen gaan en staan waar ze maar willen, gelukkig kunnen zijn? Recensie door Enno Nuy.

De droom der Verlichting - Anthony Gottlieb

Al voor de tijd van Kant waren er illustere figuren die zorgden voor de opkomst van dat moderne denken. In zijn boek De droom der Verlichting beschrijft filosoof Anthony Gottlieb hoe onder meer Descartes, Hobbes, Spinoza, Locke, Leibniz, Hume en Rousseau de westerse filosofie vernieuwden en elk op hun manier bijdroegen tot de erfenis van de Verlichting. Daarbij gaat de auteur op zoek naar elementen die nu nog steeds actueel zijn in het politieke en maatschappelijke debat. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Februari 1933 - Uwe Wittstock

‘Hoe kostbaar democratie en recht zijn, blijkt zodra die beginnen te verdwijnen,’ zo eindigt het indrukwekkende boek Februari 1933 van de Duitse auteur Uwe Wittstock. Het is de perfecte samenvatting van het gevoel in Duitsland nadat Hitler er in 30 januari 1933 werd aangesteld als kanselier. Het boek leest als een waarschuwing dat vandaag opnieuw extreemrechtse krachten aan het werk zijn die onze rechten en vrijheden ondermijnen. Recensie door Dirk Verhofstadt.

De rattenlijn – Philippe Sands

Misschien was Otto Wächter geen doorgewinterde antisemiet en had hij weinig op met de rassenpolitiek van Hitler en de nazi’s. Maar dat verhinderde hem niet een carrière in de rangen van de nazi’s te ambiëren en zich aan te sluiten bij de SS. En dit zijn de feiten: onder Otto Wächter’s bewind in het district Galicië verloren tussen 1942 en juli 1944, meer dan 525.000 mensen het leven. Recensie door Enno Nuy.

De tijd, de waarheid & de geschiedenis – Piet de Rooy

Je moet maar durven, een boek schrijven over hoe onze wereld in elkaar zit. Ik zou niet weten waar te beginnen, maar ik begin met alle vertrouwen aan dit boek over de tijd, de waarheid en de geschiedenis, tevens de titel van een schilderij van Francisco Goya. Doordat licht en donker elkaar afwisselen ontstond de notie van tijd en hoe moeten we met elkaar samenleven als we niet in grote lijnen hetzelfde denken over wat waar is. Recensie door Enno Nuy.

Democratie vraagt om religie – Hartmut Rosa

Rosa preekt het liefst voor eigen parochie! Zijn analyse is juist, maar met zijn antwoord slaat hij de plank volledig mis. De monotheïstische godsdiensten beloven de hemel als een hiernamaals, leef zoals u wil maar toon bijtijds berouw en het walhalla zal uw deel zijn. Het zijn heilsleren die de mensen voor de gek houden. Net zoals het communisme dat dan tenminste nog de hemel op aarde beloofde: de ‘dictatuur van het proletariaat’. Dat is ook nooit wat geworden. Recensie door Enno Nuy.